مطالعات کوهورت (Cohort Studies) یا همگروهی را بشناسید
فهرست مطالب
اصطلاح کوهورت «Cohort» از کلمه لاتین «Cohors» -گروهی از سربازان- گرفته شده‌است. مطالعه کوهورت نوعی از مطالعات مشاهده‌ای و زیرمجموعه مطالعات تحلیلی است. مطالعه کوهورت به گروهی از افرادی اطلاق میشود که بر اساس تعریفی که محقق تعیین کرده‌است، در یک مطالعه شرکت کرده‌اند. به عنوان مثال، گروهی از افراد متولد بمبئی در سال 1980. این کوهورتِ تولد نامیده میشود. نمونه دیگر گروه افراد سیگاری خواهد بود. برخی از اصطلاحات دیگر که ممکن است برای این نوع مطالعه استفاده شود، «مطالعات همگروهی»، «مطالعات آینده‌نگر» یا «مطالعات طولی» هستند.
طراحی یک مطالعه Cohort یا همگروهی
در یک مطالعه کوهورت، شرکت‌کنندگان پیامد مورد نظر را در شروع مطالعه ندارند و بر اساس وضعیت مواجهه در هر فرد انتخاب میشوند؛ بنابراین در زمان شروع مطالعه بعضی شرکت‌کنندگان مواجهه‌یافته و برخی دیگر مواجهه‌نیافته هستند. سپس در طول زمان برای ارزیابی وقوع پیامد مورد نظر پیگیری میشوند. همانطور که در شکل زیر مشاهده می‌کنید، در ابتدا، برخی از شرکت‌کنندگان در مطالعه با عامل مورد نظر مواجهه یافتند (تعریف‌شده به عنوان مواجهه‌یافته) و برخی دیگر مواجهه نیافتند (تعریف‌شده به عنوان مواجهه‌نیافته). در طول دوره پیگیری، برخی از افراد مواجهه‌یافته و برخی از افراد بدون مواجهه، پیامد مورد نظر را نشان خواهند داد. ما نتایج را در این دو گروه مقایسه خواهیم کرد.
مثال‌هایی از مطالعات کوهورت
مطالعه کوهورت فرامینگهام (Framingham)
این مطالعه کوهورت در سال 1948 در فرامینگهام آغاز شد. فرامینگهام، در زمان شروع مطالعه، یک شهر صنعتی در 21 مایلی غرب بوستون با جمعیت 28000 نفر بود. در این مطالعه 5209 مرد و زن (30 تا 62 ساله) برای ارزیابی عوامل مرتبط با بیماری قلبی‌عروقی (CVD) انتخاب شدند. محققان همچنین شرکت‌کنندگان نسل دوم (فرزندان شرکت‌کنندگان اصلی) را در سال 1971 و شرکت‌کنندگان نسل سوم را در سال 2002 وارد مطالعه کردند. این مطالعه یکی از مطالعات کوهورت برجسته بود که به دانش ما در مورد برخی از عوامل خطر مهم مرتبط با بیماری قلبی عروقی (CVD) کمک زیادی کرده‌است. محققان 3064 مقاله را با استفاده از داده‌های این مطالعه منتشر کرده‌اند.
مطالعه کوهورت HIV در سوئیس
این مطالعه کوهورت در سال 1988 آغاز شد. این یک مطالعه طولی بر روی افراد آلوده به HIV برای انجام تحقیقات در مورد پاتوژنز HIV، درمان، ایمونولوژی و عفونت‌های همزمان بود. آنها همچنین روی جنبه‌های اجتماعی بیماری و مدیریت زنان باردار آلوده به HIV کار کردند. مطالعه با شرکت‌کنندگان 16 سال به بالا شروع شد و به تدریج گسترش یافت و شامل مطالعه کوهورت مادر و کودک HIV سوئیسی شد. این مطالعه کوهورت اطلاعات مفیدی در مورد جنبه‌های مختلف HIV ارائه کرده‌است از جمله انتشار 542 نسخه خطی در همین زمینه.
مطالعه کوهورت دانمارکی پسوریازیس و افسردگی (جنسن، 2015)
این نیز یک مطالعه کوهورت بزرگ دیگر است که ارتباط بین پسوریازیس و ظهور افسردگی را ارزیابی کرد. هیچ یک از شرکت‌کنندگان در ابتدا پسوریازیس یا افسردگی نداشتند. پیامد مورد نظر شروع مصرف داروهای ضد افسردگی یا بستری شدن در بیمارستان بدلیل افسردگی بود. محققان میزان بروز بستری شدن در بیمارستان بدلیل افسردگی را در افراد مبتلا به پسوریازیس و افراد غیر مبتلا مقایسه کردند. گروه افراد مبتلا به پسوریازیس به دو گروه پسوریازیس خفیف و متوسط طبقه‌بندی شد. محققان دریافتند که پسوریازیس یک عامل خطر مستقل برای ظهور افسردگی در جوانان است. اما در افراد مسن، همراه با سایر شرایط بود.
انواع مطالعات کوهورت
کوهورت آینده‌نگر یا Prospective cohort study
دراین نوع کوهورت، تمام داده‌ها به صورت آینده‌نگر جمع میشوند، یعنی محقق افراد را براساس اینکه در معرض مواجهه با عامل مورد نظر هستند یا نه به دوگروه تقسیم میکند و سپس پیامدهای مورد انتظار را در آینده بررسی میکند. همچنین در طول مطالعه محقق دیگر متغیرهای مهم را نیز بررسی میکند (مثلا متغیرهای مخدوشگر). سپس محقق پیامدها را بررسی و اندازه گیری میکند که این پیامدها ممکن است فقط یکبار (مانند مرگ) رخ دهند یا درطول مطالعه چندین بار اتفاق بیوفتند (مانند پنومونی، اسهال و…).
کوهورت گذشته‌نگر یا Retrospective cohort study
فرایند انجام این نوع مطالعه اساسا شبیه مطالعه کوهورت آینده‌نگر است، با این تفاوت که در این نوع، مواجهه و پیامد (نتایج) در گذشته اتفاق افتاده است و محقق اطلاعات را از داده‌های ثبت شده در پرونده‌ها و سازمانهای مربوطه استخراج میکند. لازم به ذکر است که بعضی منابع استفاده از کلمه گذشته‌نگر را برای این نوع مطالعه مناسب نمیدانند، چون اعتقاد دارند با توجه به اینکه جهت مطالعه همچنان از مواجهه به سمت پیامد است و ترتیب زمانی بررسی اطلاعات از گذشته به سمت آینده است، پس کلمه گذشته‌نگر برای این نوع کوهورت مناسب نیست، اما عده‌ای دیگر میگویند چون همه چیز در گذشته اتفاق افتاده، پس میتوانیم بگوییم که بایک مطالعه گذشته‌نگر سروکار داریم.
به علاوه ممکن است که کوهورتی که انجام میشود کاملا در یکی از این دو دسته قرار نگیرد، یعنی به این شکل باشد که داده‌های موجود از گذشته‌ی گروهی از افراد مورد استفاده قرار بگیرد و خود افراد نیز برای بررسی و پایش پیامدها وارد مطالعه شوند و پیامدها به صورت آینده‌نگر بررسی و ثبت شود.
نقاط قوت مطالعات کوهورت
موقتی بودن: از آنجایی که در زمان ورود به مطالعه کوهورت، افراد پیامدی ندارند، فاصله زمانی بین مواجهه و پیامد به خوبی تعریف شده‌است.
بررسی چندین پیامد برای یک مواجهه: یک مطالعه کوهورت به ما کمک میکند تا چندین پیامد را با مواجهه یکسان مطالعه کنیم. به عنوان مثال، اگر بیماران مبتلا به هایپرکلسترومی را دنبال کنیم، میتوانیم میزان بروز ملاسما[1] یا پسوریازیس را در آنها بررسی کنیم؛ بنابراین، یک مواجهه (هایپرکلسترولمی) و پیامدهای متعدد (ملاسما و پسوریازیس) وجود دارد. در هر حال، ما باید اطمینان حاصل کنیم که هیچ یک از افراد هیچ پیامدی را در ابتدا نداشته باشند.
بررسی مواجهه‌های نادر: اگر مواجهه نادر است، طراحی کوهورت روشی کارآمد برای مطالعه رابطه بین مواجهه و پیامدها است.
در مواردی بررسی پیامدهای نادر: به طور کلی گفته میشود که طراحی کوهورت ممکن است برای پیامدهای نادر کارآمد نباشد (طراحی مورد-شاهدی ترجیح داده میشود). با این وجود، اگر پیامد نادر در برخی از مواجهه‌ها رایج باشد، ممکن است پیگیری یک طراحی کوهورت مفید باشد. به عنوان مثال، ملانوما یک بیماری شایع در هند نیست؛ بنابراین، اگر افراد را برای مطالعه میزان بروز ملانوما پیگیری کنیم، ممکن است کارآمد نباشد. اما اگر می‌دانیم که از نظر تئوری، یک ماده شیمیایی خاص ممکن است با ملانوما مرتبط باشد، باید گروهی از افراد در معرض این ماده شیمیایی (در محیط‌های شغلی یا موارد دیگر) را پیگیری کرده و میزان بروز ملانوما را در این گروه مطالعه کنیم.
دقت بیشتر: در یک مطالعه کوهورت آینده‌نگر، متغیر مواجهه، سایر متغیرها و پیامدها ممکن است با دقت بیشتری اندازه‌گیری شوند. این امر برای حفظ یکنواختی در اندازه‌گیری مواجهه‌ها و پیامدها مهم است. همچنین برای مواجهه‌هایی که ممکن است نیاز به ارزیابی ذهنی یا یادآوری توسط بیمار باشد (به عنوان مثال، سابقه رژیم غذایی، سابقه سیگار کشیدن یا سابقه مصرف الکل و غیره)، می‌تواند به کاهش سوگیری در اندازه‌گیری مواجهه کمک کند.
محدودیت‌های مطالعه کوهورت
زمان و هزینه زیاد: یکی از محدودیت‌های اصلی مطالعه کوهورت آینده‌نگر، زمان‌بر و پرهزینه بودن آن است. برای مثال، اگر بخواهیم میزان بروز بیماری‌های قلبی‌عروقی را در بیماران مبتلا به پسوریازیس مطالعه کنیم، ممکن است مجبور باشیم سال‌ها قبل از وقوع پیامد آنها را پیگیری کنیم.
مناسب نبودن برای بررسی پیامدهای نادر: همانطور که قبلا ذکر شد، مطالعات کوهورت ممکن است برای پیامدهای نادر به جز در برخی شرایط، کارآمد نباشد.
چند نکته کاربردی در مورد این مطالعات
مدیریت پروژه: محقق باید به خاطر داشته باشد که انجام یک مطالعه کوهورت آینده‌نگر در مقیاس بزرگ مستلزم مدیریت مناسب پروژه است.
پیگیری شرکت‌کنندگان: محقق باید راهبردهایی برای اطمینان از پیگیری مناسب افراد در فواصل زمانی تعیین‌شده طراحی کند. یک برنامه کامپیوتری باید در شروع مطالعه آینده‌نگر تنظیم شود. این برنامه باید تعداد شرکت‌کنندگانی که در هر روز باید پیگیری شوند را نشان دهد. در صورت عدم مراجعه شرکت‌کننده، باید یک یادآور (می‌تواند از طریق پیامک یا تماس تلفنی باشد) برای فرد ارسال شود. مهم است که ما فقط بیمارانی با آدرس ثابت در منطقه را برای مطالعات کوهورت طولانی مدت وارد مطالعه کنیم. جزئیات مربوط به اقامت (آدرس دائم، آدرس موقت و مدت اقامت در آدرس فعلی) باید بخشی از معیارهای ورود باشند.
مدیریت اطلاعات: محقق باید مدیریت داده‌ها را در این مطالعات اولویت‌بندی کند. برنامه ورود اطلاعات باید در شروع پروژه نصب شود. علاوه بر آن، ورود و پاکسازی داده‌ها باید به محض جمع‌آوری داده‌ها انجام شود. این به ما کمک میکند تا خلاء در داده‌های موجود، از دست دادن پیگیری‌ها و داده‌های از دست‌رفته را شناسایی کنیم.
داده‌های از دست‌رفته: رسیدگی به داده‌های از دست‌رفته در مطالعات کوهورت بسیار مهم است. روش‌های آماری برای مدیریت کردن داده‌های از دست‌رفته در مطالعات وجود دارد مانند تجزیه و تحلیل موردی کامل، تجزیه و تحلیل موردی در دسترس، انتساب واحد یا انتساب‌های چندگانه. محقق باید با یک آماریست برای حل مشکل داده‌های از دست‌رفته در مجموعه داده‌ها کار کند.
سخن پایانی در رابطه با مطالعات همگروهی
در یک مطالعه کوهورت، شرکت‌کنندگانی که در ابتدا پیامد را نداشتند، در طول زمان پیگیری میشوند تا میزان بروز پیامد را ارزیابی کنند. در این نوع مطالعه، فاصله زمانی بین مواجهه و پیامد به خوبی تعریف شده‌است. مطالعات کوهورت آینده‌نگر ممکن است وقت‌گیر و پرهزینه باشند. حذف شدن شرکت‌کنندگان در طول پیگیری، یک منبع مهم سوگیری در مطالعات کوهورت است؛ بنابراین برای اطمینان از پیگیری شرکت‌کنندگان باید اقدامات لازم در مطالعه کوهورت آینده‌نگر گنجانده شود. تکنیک‌های مدل‌سازی پیشرفته برای تحلیل داده‌های طولی مفید هستند و در مطالعات کوهورت ترجیح داده میشوند. درصورتی که میخواهید اطلاعات دقیقتری درمورد مطالعات کوهورت یا همگروهی داشته باشید، پیشنهاد میکنیم جلسه انواع مطالعات از آموزش پروپوزال نویسی ژیوارآموزان را به دقت مشاهده کنید.
Reference
.Setia MS. Methodology Series Module 1: Cohort Studies. Indian journal of dermatology. 2016;61(1):2
