0

معرفی رشته‌ علوم آزمایشگاهی – بازارکار، گرایشات ارشد، آینده شغلی و…

معرفی رشته‌ علوم آزمایشگاهی – بازارکار، گرایشات ارشد، آینده شغلی و…

فهرست مطالب

رشته علوم آزمایشگاهی رشته‌­ای بسیار جذاب اما رازآلود در میان رشته­‌های پیراپزشکی می­باشد. چرا که معمولا افراد جامعه، تنها با بخش نمونه‌­گیری آزمایشگاه آشنا هستند و چون اجازه­‌ی ورود به داخل آزمایشگاه را ندارند از کاری که در سایر بخش­‌های آزمایشگاه انجام می­شود، بی­خبر هستند. از این نظر شاید افراد بسیاری از حیطه­‌ی درسی و کاری آن به طور دقیقی اطلاع نداشته باشند. در این مقاله به معرفی این رشته می­پردازیم که رشته­‌ی بسیار مهمی در روند تشخیص، درمان، کنترل و غربالگری بیماری­‌ها است. امیدواریم این مطالب برای شما مفید واقع شود.

احتمالا تا به حال آزمایش داده‌­اید یا نتیجه­‌ی آزمایش اطرافیانتان را مشاهده کرده­‌اید. در واقع در یک آزمایشگاه بالینی، مجموعه‌ای از کارها روی مایعات و بافت­‌های بدن با استفاده از ابزار، دستگاه‌­ها و مواد شیمیایی انجام می­گیرد که نتیجه­‌ی این پروسه­‌ها روی یک برگه به مراجعه­‌کننده داده می­شود. وقتی اسم آزمایشگاه را می­شنوید معمولا آزمایشگاه بالینی و برگه­‌ی نتیجه‌­ی آزمایش به ذهنتان می­رسد، درحالی که علاوه بر این آزمایشگاه­‌ها، آزمایشگاه‌های دیگری هم وجود دارد مثل آزمایشگاه‌های تحقیقاتی.

معرفی رشته علوم آزمایشگاهی

رشته­‌ علوم آزمایشگاهی مرتبط با تکنیک­‌ها، دانش و اطلاعاتی است که در یک آزمایشگاه بالینی یا تحقیقاتی مورد نیاز می‌باشد. خوب است بدانید که دروسی که در این رشته تدریس می شود تا حد زیادی مشابه دروس پایه در پزشکی می­باشد. در این رشته، دانشجویان با حیطه­‌های متنوعی از علوم پزشکی به صورت نسبتا کلی آشنا می­شوند. درواقع علوم آزمایشگاهی را می­توان به اقیانوسی از علوم مختلف به عمق یک سانتی­‌متر تشبیه کرد! این تنوع باعث می­شود دانشجویان اطلاعات نسبتا خوبی در مورد علوم مختلف به دست بیاورند. این حیطه‌­ها به طور کلی بیشتر شامل بیوشیمی بالینی، خون شناسی، ایمنی شناسی، باکتری شناسی، انگل شناسی، قارچ شناسی، ژنتیک و بافت شناسی می­باشد. هرچند که دروس پایه متنوعی هم در کنار این حیطه‌­های تخصصی برای دانشجویان این رشته ارائه می­شود. علاوه بر واحدهای تئوری واحدهای آزمایشگاهی هم برای دانشجویان در نظر گرفته شده که کار عملی را هم هم­‌راستا با مباحث تئوری آموزش ببینند. همچنین دوره­‌ی کارآموزی برای دانشجویان در نظر گرفته شده که دانشجویان باید در آزمایشگاه بالینی بگذرانند و با روند کارها و پروسه­‌های مختلف آزمایشگاه بالینی از نزدیک آشنا شوند. در طی واحدهای عملی در آزمایشگاه دانشگاه، هر چند دانشجویان با این پروسه­‌ها آشنا می­شوند اما این آشنایی در محیط درمانی واقعی­‌تر می­شود؛ چرا که هیچ چیز جای تجربه در محیط واقعی را نمیگیرد.

واحدهای درسی رشته علوم آزمایشگاهی

تعداد واحدهای رشته علوم آزمایشگاهی به صورت کلی 130 واحد می­باشد که شامل 22 واحد دروس عمومی، 31 واحد دروس پایه، 61 واحد دروس اختصاصی و 16 واحد کارآموزی در عرصه می­باشد.

دروس پایه علوم آزمایشگاهی شامل:

دروس اختصاصی علوم آزمایشگاهی شامل:

بازار کار رشته علوم آزمایشگاهی

افراد فارغ التحصیل از این رشته می­توانند در آزمایشگاه های تشخیص طبی خصوصی و غیر خصوصی، بیمارستان های دولتی و خصوصی، آزمایشگاه های مراکز بهداشتی درمانی، انستیتوها و مراکز تحقیقاتی و آموزشی، پزشکی قانونی، سازمان انتقال خون، کارخانه های تولید وسایل و مواد آزمایشگاهی، شرکت های پخش فراورده های بیولوژیکی و شرکت­‌های دانش بنیان مشغول به کار شوند. در مقاطع بالاتر هم علاوه بر ارتقا شغلی در آزمایشگاه­‌های بالینی، امکان تدریس در دانشگاه­‌ها و هیأت علمی شدن و همینطور تأسیس آزمایشگاه فراهم می­باشد. البته قوانین مربوط به تأسیس آزمایشگاه همراه با سیاست­‌گذاری­‌های مختلف تغییر می­کند و شرایط نسبتا سختی دارد. بنابراین بازار کار این رشته بسیار گسترده و متنوع است در حالی که در بسیاری از رشته­‌ها این تنوع دیده نمی­شود.

اگر میخواهید علوم آزمایشگاهی بخوانید بدانید که...

افرادی که تمایل به ادامه تحصیل در این رشته را دارند، باید یکسری نکته را در نظر بگیرند. کارهایی که در آزمایشگاه انجام می­‌شود شامل نمونه­‌گیری و انجام تست­ها روی خون، ادرار، مدفوع، مایعات دیگر و بافت­های مختلف بدن است. بنابراین فردی که این رشته را انتخاب می­کند باید بتواند توانایی انجام این کارها را در خود ببیند و نسبت به مواد شیمیایی و بوی بد حساس نباشند. کار در آزمایشگاه نیازمند دقت و توجه بالاست چرا که ممکن است خطایی کوچک، باعث ایجاد مشکلی بزرگ شود. همچنین کار در محیط­های بالینی، به دلیل سروکار داشتن با جان انسان­ها به وجدان کاری بالایی احتیاج دارد. واقعیت این است که در آزمایشگاه­ها بسیاری از کارها توسط دستگاه­ها انجام می­شود و چیزی که یک کارشناس را از یک اپراتور متمایز می­کند دانش و توجهی است که او در طول تحصیل خود همچنین طی دوره­ی کارآموزی فرا می­گیرد. چرا که گاهی برای فهمیدن مشکل دستگاه­ها و خطاهای آزمایشگاهی نیاز است که کارشناس دانش و اطلاعات کافی داشته باشد.

طول دوره تحصیل در این رشته

دوره­‌ی کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی معمولا 4 سال، معادل 8 ترم طول می­کشد. یکی از مزایای این رشته این است که شرایط ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر، کارشناسی ارشد و دکتری، در ایران برای همه‌­ی رشته‌­های آن فراهم است. البته باید بدانید که ظرفیت قبولی این رشته‌­ها خیلی بالا نیست و قبولی در آزمون­‌های کنکور برای این رشته‌­ها نیازمند تلاش و اراده بالا می­باشد. همچنین امکان تحصیل در خارج از کشور و بورسیه شدن در دانشگاه­‌های بسیاری فراهم است. همچنین این رشته دارای دو سال طرح اجباری است که می­تواند هم خوب باشد هم بد. البته در صورت قبولی در مقاطع بالاتر امکان به تعویق انداختن آن وجود دارد. پس از اتمام طرح، افراد باید در آزمون­های استخدامی شرکت کنند یا نسبت به همکاری در بخش‌­های دیگر ذکر شده، اقدامات لازم را انجام دهند.

نکاتی در باره ادامه تحصیل

آزمایشگاه­‌ها بسته به کاری که انجام می­دهند، از بخش­‌های مختلفی تشکیل شده­‌اند. معمولا آزمایشگاه­‌های بالینی می­توانند شامل بخش‌­های بیوشیمی بالینی و هورمون، هماتولوژی (خون ­شناسی) و بانک خون، میکروبیولوژی (میکروب شناسی)، ایمونولوژی (ایمنی شناسی)، انگل شناسی، قارچ شناسی، بافت شناسی و ژنتیک باشند.  برای ادامه تحصیل، رشته­‌های متنوعی وجود دارد که دانشجویان بر یکی از این حیطه­‌ها متمرکز شده و به صورت جزئی‌­تر و تخصصی‌­تر با این حیطه­‌ها آشنا می‌شوند. بنابراین دانشجویان، برای ادامه تحصیل حیطه­‌های مختلفی پیش رو خواهند داشت که با توجه به دانشی که طی دوره­‌ی کارشناسی از هر حیطه به دست آورده‌­اند و علاقه‌­ای که پیدا کرده‌­اند، رشته­‌ی مورد نظر را انتخاب کنند. اگر چه که همه‌ی این رشته­‌ها در نهایت باز به کار در آزمایشگاه ختم می­شوند، اما هر کدام دنیای جدایی برای خود دارد. این رشته­‌ها شامل بیوشیمی بالینی، هماتولوژی، ایمونولوژی، ژنتیک، میکروب شناسی، ویروس شناسی، انگل شناسی، قارچ شناسی و … می‌باشد. البته علاوه بر رشته­‌ها اختصاصی موجود، افراد می­توانند رشته­‌های دیگری را هم برای ادامه تحصیل انتخاب کنند.

رشته‌های مرتبط با علوم آزماشگاهی در آزمون ارشد

رشته‌­های مربوط به علوم آزمایشگاهی در آزمون ارشد به سه گروه تقسیم می­شوند:

  • گروه یک شامل: بیوشیمی بالینی- ژنتیک- بیوتکنولوژی
  • گروه دو شامل: خون شناسی- ایمنی شناسی
  • گروه سه شامل: انگل شناسی- قارچ شناسی- میکروب شناسی- ویروس شناسی

همانطور که گفته شد یکی از حیطه‌­هایی که در این رشته وجود دارد بحث کارهای تحقیقاتی است. افراد می­توانند به عنوان محقق کارهای پژوهشی انجام دهند و در فضاهای تحقیقاتی مشغول به کار شوند. همچنین پژوهش کردن و در نهایت داشتن مقاله، می­تواند رزومه قوی برای افراد ایجاد کند که چه برای ادامه تحصیل در ایران و خارج از کشور و چه ارتقا شغلی مورد نیاز است. بنابراین کار پژوهشی مسئله­‌ی حائز اهمیتی در این رشته است. اگر دانشجو یا دانش آموخته این رشته یا دیگر رشته‌های حیطه علوم پزشکی و بهداشت هستید، پیشنهاد میکنیم برای شروع پژوهش از آموزش پروپوزال نویسی ژیوارآموزان استفاده کنید.

سخن پایانی

کادر علوم آزمایشگاهی در واقع عوامل پشت صحنه­‌ی کارهای درمانی محسوب می­شوند. این رشته‌­ی جذاب و پر طرفدار، با این که تنوع زیادی در حیطه­‌های درسی دارد اما بالاخره پس از مدتی کار کردن در محیطی که اکثر کارها با دستگاه و ابزار انجام می‌شود و ارتباط کمی با افراد جدید دارد، ممکن است فرد را خسته و کسل کند. دروس ارائه شده در این رشته، ترکیبی از مباحث حفظی و مفهومی است و نیازمند تلاش بالا برای به خاطر سپردن نام­‌های مختلف باکتری، قارچ و انگل، چرخه­‌های مختلف بیوشیمی و… است. کار در محیط آزمایشگاه به حوصله و دقت بالا و همچنین علاقه‌­مندی به کار با دستگاه و مواد آزمایشگاهی نیاز دارد. پیشنهاد می­شود پیش از انتخاب این رشته، علاوه بر تحقیقات آنلاین، تحقیق میدانی و مشاهده­‌ی نزدیک محیط کاری را هم انجام دهید و با افراد آگاه و مورد اعتماد مرتبط با این رشته مشورت کنید، تا دید واقع‌­گرایانه‌­تر و درست­‌تری پیدا کنید.

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ضبط پیام صوتی

زمان هر پیام صوتی 5 دقیقه است